PRP TEDAVİSİ
PRP özellikle son 5 yıldır giderek artan bir şekilde çeşitli hastalıkların tedavisinde kullanılmaya başlanmış yeni ve doğal bir tedavidir. PRP (Platelet Rich plasma) ya da Trombositten Zengin Plazma diye adlandırılan doğal tedavi yöntemlerinden biridir. Eklem,kas ve tendon sorunlarının ameliyatsız tedavisi için kullanılan doğal ve biyolojik bir yöntemdir. Eklem ve kas dokuları dışında cilt yenilenmesi ve saç dökülmesine kadar daha bir çok alanda kullanılmaya başlamıştır. Bu yöntemde İLAÇ = HASTANIN KENDİ KANI 'dır.
PRP İÇERİĞİ NEDİR?
Trombositten zengin plazmadır. Hastadan alınan kanın santrifüje edilerek trombosit ve trombositler içindeki büyüme faktörlerin (growth fakörlerin) konsantre edilmiş şeklidir.
PRP kullanımındaki amaç trombositlerin içindeki doku rejenrasyonunu artıran biyolojik moleküllerin maksimum düzeyde hasarlı dokuya aktarmaktır
PRP Hangi Hastalıklarda Kullanılabilir?
Genel tendon , kas, eklem, ligaman ve kıkırdak lezyonlarıdır.
*Ağırlıklı olarak DİZ KİREÇLENMELERİ 'de (GONARTROZ) uygulanmaktadır :Genelde 10 gün ara ile 3 kez uygulanır.
* Omuz ağrıları: Rotator manşon yaralanmaları
*Kronik plantar fasiit dediğimiz ayak tabanı ağrılı hastalıkları (topuk dikenli veya dikensiz)
* Ön çapraz bağ yaralanmaları
* Pelvik ağrı ve instabilite
* Boyun ve bel ağrıları
* Tenisçi ve golfçu dirseği
*Ayak bileği burkulmaları
*Tendinitler ,özellikle omuz bölgesinde
* Bağ zorlanmaları
* Meniskus yırtığı
*Kas romatizması
PRP nasıl etki eder?
Yumuşak doku hasarına vücudun ilk cevabı trombositleri çağırmaktır. Büyüme ve iyileşme faktörleriyle yüklü trombositler tamir elemanlarını ve kök hücrelerini hasarlı bölgeye çekmeyi başlatır. Ayrıca yeni damarların oluşmasına katkıda bulunarak o bölgenin kanlanmasını artırır. Kanlanmanın artması hasarlı bölgenin daha iyi beslenmesi ve zararlı artıkların daha iyi atılması anlamına gelir. PRP’nin ilginç bir özelliği de oldukça dengeli bir büyüme faktör kokteylli olmasıdır. PRP ile ihtiyaç duyulan faktörlerin tama yakını sağlanmış olur. Yaralanmanın ve zedelenmenin olduğu tendon kıkırdak gibi yapıların hücrelerini uyararak o bölgedeki iyileşmeyi hızlandırırlar. PRP ‘nin özellikle diz kireçlenmelerinde görülen kıkırdak zedelenmeleri ve aşınmaları üzerine iyileştirici etkisi gösterilmiştir. Bu gibi durumlarda PRP yavaş ortaya çıkan ama kalıcı tedavi sağlayabilmektedir.
PRP Uygulaması hangi durumlarda yapılamaz?
*Aktif sistemik ve lokal enfeksiyon
*Kanama bozukluları; hemofili, trombosit disfonksiyonu olan hastalıkların varlığında
*Hemodinamik instabilite durumlarında
*Antikoagülan ilaç tedavisi alanlarda
*Sığır trombinine karşı daha evvel allerjik reaksiyon yaşayanlarda
PRP Nasıl Uygulanır?
PRP klinikte veya muayenehanede hazırlanıp uygulanabilir. Kan tahlilinde olduğu gibi hastadan belirli miktarda kan alınır. Kan PRP için özel olan içinde içinde sodyum sitrat bulunan tüpe alınır. Tüpe alınan kan uygun devirde santrifüj edildikten sonra tüp içinde 3 bölüme ayrılır. Tüpün üst kısmında ayrılan plazma ve hemen altındaki trombositten zengin olan kısım gerekli miktarda alınır ve uygulanacak eklem ya da kas içine zerk edilir. Enjeksiyondan sonraki 48 saat boyunca eklemin-tendonun zorlanmaması gerekir. Trombositlerin taşıdığı güçlü faktörlerin etkisi ile bölgede güçlü bir hücre hareketi başlar ve enjeksiyondan sonra bazen 1-3 gün boyunca ağrı hissedilebilir. Temel ağrı yavaş yavaş azalır ve aylar içinde geçer
PRP tedavisi bir tür semptom baskılama tedavisi olmayıp direk olarak hastalığı tedavi etmeye yönelik bir tedavidir. PRP tedavisi ile ilgili araştırma sonuçları genelde olumlu gelmekte ve yeni uygulama alanları bulmaktadır. Bu doğal tedavi yöntemi ile ilgili veriler henüz az olsa da sonuçlar umut vaat etmektedir.
Uzm Dr Ayşegül ELLİALTIOĞLU
Fizik tedavi ve Rehabilitasyon